Soma'da işçilerin tazminatını devlete ödetti: Alp Gürkan yeniden şirketin şirketin başına geçti

Şirket geçen yıl mart ayında ise iflas kararını kaldırarak yoluna devam etti. Alp Gürkan ise ekim ayında tekrar şirketin başına geçti.

Manisa'nın Soma ilçesinde 301 madencinin yaşamını yitirdiği katliamın üzerinden 9 yıl geçti. Davada tutuklu sanık kalmadı. Yetmezmiş gibi Soma Holding’in patronu Alp Gürkan yeni madenler alarak işine devam etti.

HalkTV'den Bora Erdin'in haberine göre Hayatını kaybeden 301 maden işçisinin ailelerinin açtığı tazminat davaları ve işsiz kalan 3 bin 800 işçinin tazminatlarını ise Alp Gürkan’ın şirketi ödemedi. Bu tazminatlar Eynez Maden Ocağı'nın işletmecisi Soma Kömür İşletmeleri AŞ için, 2021’de iflas kararı verildiği için, kamuya ait Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından yani Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarının vergileri ile var olan işletme eliyle ödendi. Ödemeler yapıldıktan sonra Alp Gürkan’ın şirketine yönelik iflas kararı bozuldu.

Süreç adım adım işledi

Soma’da yaşamını yitiren 301 madencinin yakınları ölümden doğan yasal hakları kapsamında Soma Kömür İşletmeleri AŞ ve Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) karşı tazminat davası açmıştı. Ayrıca madenlerde işsiz kalan 3 bin 800’e yakın işçilerin tazminatları için de süren bir dava vardı. Tazminat davaları sürerken İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde 2018’de S.S. Soma Nakliyeciler Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi’nin açtığı iflas davası 17 Haziran 2021 tarihinde karara bağlandı ve şirket iflas etti.

Şirket iflasa itiraz etti ve Temmuz 2020’de 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen geçici 11’inci madde ile Soma Kömür İşletmeleri AŞ’den işçilerin alacakları tahsil edilmezse bunun TKİ tarafından ödeneceği kesinleşmişti. Soma’daki Işıklar, Atabacası ve Güventepe maden ocaklarında çalışan işçilerden 3 bin 735 kişiye toplam 154 milyon 178 bin 101 TL 3 kuruş tazminat ödemesi TKİ yani kamu tarafından yapıldı.

“Dosya yeniden Ticaret Mahkemesi’ne gönderildi”

Şirketin ödemesi gereken tazminatlar, kamuya ait TKİ tarafından ödendikten sonra şirket geçen yıl mayıs ayında iflas kararını kaldırılması için başvuruda bulundu. İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi şirketin iflasın kaldırılması talebini 23 Mart 2022’de kabul etti. Soma Kömür İşletmeleri AŞ Haziran 2022’de genel kurula gitti. Ekim 2022’de, yani bundan yedi ay önce ise Alp Gürkan yeninden şirketin tek pay sahibi olarak işinin başına döndü.

Bağımsız Maden İş Sendikası Avukatı Mürsel Ünder, “4857 sayılı İş Kanunu’na geçici bir madde eklendi. Geçici 11’inci madde ile tazminatların TKİ tarafından ödenmesi sağlandı. Bu düzenlemede TKİ ödediği tazminatları şirkete rücu edecekti. Yasal süre içerisinde TKİ şirketten herhangi bir ödeme talep etmedi” dedi.

Ünder, “İflas kararı kaldırılmış fakat dosya yeniden ilgili ticaret mahkemesine gönderilmiş yeni esas numarası verilip yeniden yargılama yapılacak ve bu da epey uzun bir zaman daha sürecek” diye ekledi.

Türk Kamu İşletmeleri Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Genel Müdür Dr. Hasan Hüseyin Erdoğan’a, tazminatların özel şirketten neden talep edilmediğini ve TKİ’nin ne kadarlık bir tazminat ödemesi yaptığını haberimizi hazırlarken sorduk. Özel kalem, genel müdürün yoğun programı nedeniyle sorularımıza yanıt veremeyeceğini iletti.

Facianın sorumluları da tazminatlarını kamudan aldı

Faciada kusurlu bulunan kamu ve şirket görevlileri de yargılanırken Soma Kömür İşletmeleri AŞ işletmesinde olan maden sahaları TKİ’ye devredildi. Soma Kömür İşletmeleri’nin elindeki lisans ve maden sahaları da yeniden kamuya verildi. Aynı yıl 2021’in haziran ayı başında da Soma Kömür İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan ve iki mühendis için hapis kararı çıkmıştı.

Avukat Mürsel Ünder, “Faciada kusurlu bulunan ve bilinçli taksirden yargılanan sanıklar Soma Kömür İşletmeleri’nin çalışanı genel müdür Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik 18 yıl 9 ay, Yardımcısı İsmail Adalı 22 yıl 6 ay hapis cezası almıştı. Bu isimler de tazminatlarını TKİ’den aldı” diye konuştu.

Avukatlık ücretleri için işçi yakınlarına icra takibi yapmıştı

Soma’da yaşamını yitiren maden işçilerinden Mustafa Kaya’nın eşi Naciye Kaya ve oğlu İbrahim Kaya da Soma Kömür İşletmeleri AŞ’ye hem de Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) tazminat davası açmıştı. Soma Kömür İşletmeleri şirketi iflas ettiği için tazminatlar TKİ tarafından ödendi. Ancak Alp Gürkan’ın şirketi avukatlık vekâlet ücreti için can veren işçinin ailesi hakkında faiziyle birlikte 7 bin 531 TL 72 kuruşluk icra takibi başlattı. İcra sonucunda Mustafa Kaya’nın eşi ve çocuğunun banka hesaplarına bloke konuldu. Geçen yıl haziran ayında Mustafa Kaya’nın oğlu İbrahim Kaya’nın sahip olduğu motosiklete de haciz getirildi.