Maliye kartta bir taşla iki kuş vurabilecek mi?

Ekonomi yönetimi enflasyonun önemli bir bölümünün tüketim kaynaklı olduğu düşüncesinden hareketle, tüketimi kısmaya yönelik hamleleri birbiri ardına alıyor. Nitekim bunların sonuncusu kredi kartlarıyla ilgili oldu.

Ekonomi'den Hüseyin Gökçe'nin haberine göre bir süredir kartlı alışverişi azaltmak için ne zaman hangi önlemlerin alınacağı merak edilirken, ilk adım nakit avanslarda taksit sayısının 3’e düşürülmesiyle atıldı.

Devamında ise Cumartesi günü Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile kredi kartı alışveriş faiz oranları aylık yüzde 5’e yükseltildi. Tabii ki bu adımlar ile birlikte ekonomi yönetimi vatandaşın tüketim eğilimini törpülemeyi, dolaylı olarak da enflasyonu düşürmeyi planlıyor.

Bu uygulamaların sonucunu en azından tüketimi etkileyip etkilemediğini ölçebilmek çok kolay. Çünkü kayıt dışına çıkma imkanı olmayan kartlı alışverişlere yönelik istatistikler düzenli olarak BDDK tarafından yayımlanıyor. Aynı şekilde karttan çekilen nakit avans miktarı da bu istatistiklerde kolayca görülebiliyor. Ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı ciro endekslerinden de artan maliyetlerin işletmelere etkisini görebiliyoruz.

Yıllık enflasyonun yüzde 64.77 arttığı 2023 yılında toplam ciro yüzde 69 artmış, enfl asyonunu yüzde 64.86 olarak açıklandığı Ocak ayında ise ciro yüzde 63 artış göstermiş. Yani son iki aylık cirolar enfl asyonla paralel bir şekilde ilerliyor.

Bir de işin kamu geliri boyutu var. Yani başlıkta yer alan Maliye’nin bir taşla iki kuş vurup vuramayacağı meselesi.

Şöyle ki bankaların müşteriye yansıttıkları faiz üzerinden yüzde 15 KKDF ve yüzde 5 BSMV alınıyor. Ayrıca faiz dışındaki ücret ve komisyon tutarları üzerinden yüzde 5 BSMV tahsil ediliyor.

Artırılan faiz ile birlikte vatandaşın ödeyeceği KKDF ve BSMV’ye esas matrah da yükselmiş oluyor. Başka bir ifade ile artan her tutar, vatandaşın ödediği her faiz aynı zamanda Maliye’nin kasasına gelir olarak da yansıyor.

Az önce verilen ciro hacmindeki değişim ve artan kartlı harcama istatistikleri dahil, birkaç aylık veriler bu politikanın arzu edilen sonucunun alınıp alınmadığını göstermeye yetmez. Bunun için en azından yılın üçüncü çeyreğini de görmek gerekir. Tabi bütün bunların yanı sıra toplam harcamalardaki azalmanın aynı zamanda kamunun gelir ve kurumlar vergisi kalemlerinde azalma sonucunu da doğuracağını unutmamak gerektiğini hatırlatmakta fayda var.